«БІР АУЫЛ. БІР ГЕКТАР. БІР САЯБАҚ»
- 92
Жобаның тікелей мақсаты бір гектар жерде ауылдық аумақтарда тозған жерлерді қайта қалпына келтіруге бағытталған «Бір ауыл. Бір гектар. Бір саябақ» қоғамдық-жекеменшік саябақтың типтік үлгісін жасау. Жоба аясында жекелеген азаматтар, жергілікті қауымдастықтар, қоғамдық ұйымдар, компаниялар, ауыл-аудан әкімдеріне осы модель насихатталады.
ҚЫЗЫЛ ОРМАН ЖӘНЕ ҚАЗАҚ ҚЫЗДАРЫ
- 91
Құрғақшылықтан тозып бара жатқан жерімізді құтқарудың амалы – жұртшылықты инновациялық тәсілмен ағаш отырғызуға ынталандыру. Ұсынылып отырған жобаның мәні – ерекше әрі әдемі біртүсті ағаштардан монохромдық саябақ арқылы, адамдарға қоршаған ортаны сүюге бағыттау. Адамдарды әдемі саябаққа қызықтыру, демалыс сыйлау арқылы ағашты, өсімдікті культке айналдыру.
АҒАШ ЖӘНЕ АУЫЛ
- 133
Елімізде халық саны жылдан-жылға арта түсуде. Сонымен қатар мал шаруашылығы да ұлғайып, мал басы да көбеюде. Соған сай жайылымдық жер тарылып, жағдайы күнен-күнге нашарлап барады. Жер жетіспегендіктен, халықтың малы жыл бойы тек қана ауыл маңында жайыла беріп, топырақты тоздырып жіберді. Күн сайын бір жерге жайылған орында малдың жапасы (көңі) сол жерде көбейе береді. Ол – зиянкестерге таптырмас азық, яғни жәндіктердің шектен тыс көбейіп кетуіне әкеліп соғады. Зиянкестермен қоректенуге небір жабайы аң, тышқан, егеуқұйрық т.с.с ауылға жақындай береді. Олардан тарайтын аурулар, жайылған малмен ауылға жетіп, мал өнімін тұтынушы жергілікті халықтың денсаулығына зардабын тигізеді. Осы зиянды циклді тоқтатудың бірден бір жолы – топырақ құнарын қайта қалпына келтіру. Оның табиғи әрі төте жолы – жерімізге көптеп ағаш отырғызу. Еліміздің символы жалаң дала емес, ормандар болуы керек! Бұл сұрақтарды жергілікті халыққа да, экологияға тікелей пайда әкелетін көпфунционалды, новаторлық идеямен шешпесе мәселе созыла береді.
АҒАШ ЖӘНЕ СУ
- 99
Біздің қоғамда «ағаштарды сақтайтын – су» деген біржақты түсінік бар. Негізінде су ағашты ұстамайды, көбіне ағаш суды ұстайды. Ағаш өскен жерлерде жерасты сулары жоғары тартылып көтеріліп тұрады. Ормандар қырқылған жерлерде топырақ тозып, құрғақшылық басталады.
АҒАШ ЖӘНЕ ҚАЛА
- 123
Астана, Алматы сияқты ірі қалаларда тар жерлерде тығыз-тығыз бой көтеріп жатқан зәулім тұрғын үй кешендері мен түрлі ғимараттар, ағаштар мен басқа да өсімдіктерге мүлдем орын қалдырмауда. Қалалардың қазіргі құрылымдық жүйесі адамдар үшін емес, көліктер мен ғимараттар үшін жасалғандай. Аулаларда күн сәулесі мен құнарлы топырақ аз. Бетондалған тас жолдардың кесірінен өсімдіктер кеңінен тамыр жая алмайды. Кеңістік азайды, фотосинтез бұзылды, өмір сүру ортасы күрделеніп кетті. Өсімдік болмаған жерде топырақтағы басқа да тіршілік иелеріне қажетті микроклимат қалыптаспайды. Көгалды жермен салыстырғанда, тасты жердегі күн қызуы бірнеше есе жоғары.
АҒАШ ЖӘНЕ ЖАҺАНДЫҚ ЖЫЛЫНУ
- 96
Қазақстан климатын ондаған жылдар бойы зерттеген Франция мен Голландия ғалымдарының болжамына сүйенсек, болашақта елімізді нашар экологиялық ахуал күтіп тұр (Казахстан может превратиться в самый жаркий и засушливый регион на планете). Жердің тозуы, CO₂ деңгейінің көтерілуі аса қатты қарқынмен жүріп жатыр. Құрғақшылық пен қуаңшылықтың алдын алу үшін радикалды қадамдар жасап, даламызды да, экономикамызды да «жасылдандырмасақ» жағдай қиындай түседі – деп, кеңес береді.
ҚЫЗЫЛ ОРМАН: БІР АУЫЛ. БІР ГЕКТАР. БІР САЯБАҚ
- 85
Қазақстан жер көлемінің үлкендігі жағынан әлемде 9-шы орында. Алайда қалада үй салатын жер жоқ, ауылда мал жаятын жер жоқ. Қазақ жерінің 95,5%-да ағаш жоқ. Қалған 4,5% жердегі ағаштың тең жартысы – сексеуіл. Қаламыз бен даламызда ағаштар ассортименті аз, декоративтілігі төмен. Аз ғана орманымызды жыл сайын алапат өрттер жалмап жатқаны тағы бар. Орманымызбен бірге арманымыз өртенуде. Ағаштың маңыздылығын көп адам білмейді немесе түбегейлі түсінбейді. Олар үшін ағаштар небары отын, тақтай, өзідігенен өсіп тұрған жай бір жасыл өсімдік. Алайда күн қатты ысытқан жағдайда жалғыз ағаштың көлеңкесіне тығылады.
КЕЛІНДЕР САЙЫСЫ ҮЗДІКТЕРДІ АНЫҚТАДЫ
- 108
Ақтас кентінде ең инабатты, өнерлі де парасатты, салт-дәстүрді дәріптеп жүрген келіндер анықталды.
Жас ұрпақты отансүйгіштікке тәрбиелеудегі ұлттық салт-дәстүрлердің рөлі
- 110
Бүгін сіздердің назарларыңызға ұлттық салт-дәстүрлердің жас ұрпақты отансүйгіштікке тәрбиелеудегі рөлі туралы ұсынбақпыз. Әр халықтың ұрпақ тәрбиелеудегі өзіндік тарихи тағылымы бар.
65 ЖЫЛДЫҚ – ЖАРҚЫН ЖЫЛДАР ЖЕМІСІ
- 124
Самғатқан сан қыранды Алтын ұям! Дәл осындай атаумен қалалық балалар өнер мектебі өзінің 65 жылдық мерейтойын дүркіретіп атап өтті.